Wat betekent vrijheid voor jou?
Zonder verleden geen heden of toekomst. 5 juni opende Kamp Amersfoort de poorten van zijn ‘ondergrondse’. Kosten noch moeite werden gespaard. Voor 5,7 miljoen euro is er een museum van 1100 vierkante meter neergezet. En zeker: we konden ons gemakkelijker locaties voorstellen om te bezoeken. Toch vinden wij dat er juist in deze tijden enige ruimte voor bezinning mag – herstel – móet zijn. De vrijheid die wij nu hebben om te ondernemen en elkaar verder te helpen, komt niet vanzelf. Daar hebben velen een ultieme prijs voor betaald. Door corona konden nog niet veel mensen de nieuwe ruimte bezoeken. Wij nog net wel. Hadden we toch weer een soort van primeur.
Indrukwekkend
Directeur Willemien Meershoek leidde ons over het nieuwe terrein, met daarop de maquette, het ‘voetenveld’ met de laarzen van de Duitse officier en de rozentuin. De nieuwe ‘oude’ poort, de blik op de Stenen Man door het cortenstaal kondigden al aan dat dit indrukwekkend ging worden. Eenmaal ondergronds stuitten we op een thuisbioscoop. Beelden die binnenkwamen. Bijzonder waren ook de audiotoer en een opstelling van het vuurpeloton. Luguber, maar toch esthetisch. Het meeste indruk maakte de digitale en interactieve fotowand. Tachtig jaar historie komt hier samen. In totaal 4000 foto’s van gevangenen zijn hier op te zoeken en te zien. Zij krijgen hier letterlijk een gezicht.
Hoop, troost en reflectie
Tussen 1941 en 1944 was Kamp Amersfoort de plek waar 47.000 krijgsgevangenen, verzetslieden, Joden en dwangarbeiders zaten opgesloten. Voor velen bleek het een doodlopend spoor. De tentoonstellingsruimte weet de rails echter om te buigen in hoop, troost en zelfreflectie. Door ensceneringen, virtual reality of dilemma’s als ‘Goed of Fout?’ komen we tot waardevolle nieuwe inzichten. De vele objecten die er te zien zijn, vertellen allemaal hun eigen persoonlijke verhaal. En alom waakt ‘kampengel’ Loes van Overeem van het Rode Kruis en nam de kampleiding voortijdig over van de Duitsers. Ze zorgde voor medicatie en voeding voor de gevangenen en krijgt eindelijk het podium dat ze verdient.
Aansluitend trokken we naar Restaurant Zuiver en reikten hier met Rabobank Amersfoort Eemland onze cheque uit voor het goede doel. Het enthousiasme en de wil om bij te dragen was groot. Wat we doen voor anderen, al is het zo klein, maakt al een wereld van verschil. Het lijkt soms een kleine moeite, maar het betekent vaak vrijheid voor velen.
Tekst: Bert van Weert
Foto’s: Patrick Siemons